Od kilku lat pracuję nad własną grą planszową osadzoną w realiach multiwersum Star Trek. Po intensywnych pracach i ponad półrocznych testach w gronie około dziesięciu osób, światło ujrzała grywalna wersja beta, której oficjalny chrzest bojowy nastąpił podczas tegorocznego Falkonu.
Star Trek: The Board Game to gra planszowa z gatunku 4x territory control, w której kierujemy losami jednej ze znanych cywilizacji kwadrantu Alfa i Beta. W aktualnej wersji są to Zjednoczona Federacja Planet, Imperium Klingońskie, Unia Kardasjańska i Romulańskie Imperium Gwiezdne.
W grze występują wątki eksploracji, podboju, dyplomacji, ekonomii oraz walki wywiadów. Każda z wymienionych cywilizacji posiada swoją dedykowaną talie kart akcji. W grze występują także pomniejsze cywilizacje, o których względy mogą zabiegać gracze. Grę można ukończyć uzyskując supremację w dziedzinie technologii, poprzez podbój lub poprzez zdobycie najwyższej liczby punktów liczonych po upływie określonej ilości rund. Gra przewiduje także rozgrywanie konkretnych scenariuszy, które zawierają predefiniowane ustawienia planszy oraz swoje własne warunki zakończenia. Przeciętny czas rozgrywki wynosi około 4h.
Jeżeli zainteresował cię powyższy opis, poniżej przedstawię bliższe informacje na temat elementów oraz rozgrywki.
PLANSZA Rozgrywka toczy się na mapie pewnego obszaru kosmosu, podzielnego na sektory (grubsze linie), które z kolei dzielą się na podsektory (pełniące rolę obszarów podczas ruchu okrętów).
Z boku planszy znajduje się wydzielone pole dla kart pomniejszych cywilizacji, które spotykamy podczas rozgrywki, pola na żetony używane w grze, tabelę technologii oraz ścieżkę rund, na które oznaczamy przebieg rozgrywki.
ZASOBY W świecie bez pieniędzy wartością jest organizacja pracy oraz efektywne wykorzystanie zasobów. W grze reprezentowane jest to przez kilka żetonów, którymi gracze operują:
- zasoby taktyczne (czerwone), które służą do opłacania akcji związanych z militariami,
- zasoby operacyjne (żółte), które służą do budowy/rozbudowy naszych instalacji oraz budowy/rozbudowy naszych kolonii,
- zasoby naukowe (niebieskie), które służą do opłacania akcji związanych z nauką oraz rozwoju naszych technologii,
- znaczniki wpływów (białe), dzięki którym podnosimy nasze stosunki z pomniejszymi cywilizacjami i opłacamy interakcję z innymi graczami,
- znaczniki dwulitu (fioletowe), trudno dostępnego minerału, którego użyć możemy podczas gry jako dowolnego innego znacznika.
CYWILIZACJE Jak wspomniałem we wstępie, aktualnie dostępnymi cywilizacjami w jakie mogą wcielić się gracze są Zjednoczona Federacja Planet, Imperium Klingońskie, Unia Kardasjańska i Romulańskie Imperium Gwiezdne. Każda z nich reprezentowana przez oddzielną kartę. Znajdują się na niej elementy takie jak nazwa, cytat objaśniający charakter danej cywilizacji, portret gatunku dominującego, specjalne zasady dotyczące tej cywilizacji, skrótowy opis rundy oraz pola do przechowywania żetonów agentów oraz zasobów. Dodatkowo karty cywilizacji wykonane są w kolorystyce odpowiadającej ich żetonom.
Do wspomnianych żetonów zaliczają się żetony okrętów oraz stacji kosmicznych o nominałach reprezentujących ich siłę (1,3 lub 5), stoczni kosmicznych oraz znaczników cywilizacji wykorzystywanych do oznaczania pewnych elementów podczas gry.
KARTY AKCJI Każda z cywilizacji posiada talię 45 kart akcji występujących w pięciu rodzajach:
- taktycznych (czerwonych) używanych głównie podczas bitew kosmicznych oraz inwazji,
- operacyjnych (żółtych), reprezentujących zazwyczaj sprawy wewnętrzne i gospodarkę cywilizacji,
- wywiadowczych (zielonych) używanych do siania fermetu u innych graczy i obrony przed nim,
- naukowych (niebieskich) dającym pewne bonusy,
- dyplomatycznych (białych) pomagających nam w kontaktach z innymi graczami lub pomniejszymi cywilizacjami.
Każda z kart posiada swoją nazwę, ilustrację, jeden lub więcej efektów oraz koszt (w zasobach lub agentach) jaki ponosimy, gdy danej karty chcemy użyć i bonus (w zasobach lub agentach) jaki otrzymujemy, gdy zdecydujemy się kartę odrzucić.
Talia każdej z cywilizacji jest dedykowana co oznacza, że znajdują się w niej karty odpowiadające charakterowi danej cywilizacji. Kardasjanie i Romulanie posiadają więcej kart wywiadowczych, Klingoni więcej kart taktycznych, Federacja więcej kart naukowych i dyplomatycznych etc.
RUNDA I AKCJE Runda podzielona jest na fazy, w których gracze wykonują czynności zgodnie z inicjatywą. Dzięki temu nie trzeba czekać aż wszyscy gracze przed nami wykonają swoje ruchy. Do faz w rundzie należą:
- faza rozpoczęcia – dociągniecie karty oraz ustalenie inicjatywy,
- faza rozwoju – gracze wykonują w tej fazie swoje akcje zgodnie z inicjatywą,
- faza ruchu – gracze wykonują ruchy swoimi okrętami zgodnie z inicjatywą,
- faza walki – w tej fazie rozgrywają się wszystkie bitwy kosmiczne oraz inwazje,
- faza zakończenia – wyrzucenie nadwyżki kart z ręki.
Kluczową wartością dla graczy jest ilość akcji jakie mogą oni wykonać w fazie rozwoju. Każda czynność jak budowa/rozbudowa kolonii/instalacji, budowa okrętu, likwidacja zagrożenia w odkrytych systemach czy rozwój technologii wymaga poświęcenia akcji. Ich ilość zależna jest od kontrolowanych przez nas systemów oraz poziomu ich rozwoju.
Systemy posiadają trzy poziomy rozwoju: placówka, kolonia i świat centralny. Kolejno oznacza się je na planszy jednym, dwoma i trzema znacznikami. Za każde trzy znaczniki na planszy gracz posiada jedną akcję. Oczywiście nie wszystkie systemy nadają się do rozbudowy na maksymalny poziom świata centralnego dlatego to od gracza zależy, które systemy okażą się dla niego kluczowe.
TECHNOLOGIA Podobnie jak w innych grach z gatunku 4x, także w tej grze występuje drzewko technologii. Sprowadzone jest ono do pięciu dziedzin występujących w skali od 1 do 10. Są to:
- technologia uzbrojenia definiująca siłę naszych okrętów,
- technologia napędu definiująca ilość pól o jakie mogą poruszyć się nasze okręty podczas rundy,
- technologia energii, określa maksymalną ilość akcji jaką jesteśmy wykonać w rundzie (mimo, że nasze imperium może być rozległe i bogate, organizacja wydobycia i przetwarzania energii z materii może być na zbyt niskim poziomie, aby maksymalnie wykorzystać te zasoby),
- technologia komunikacji, określa maksymalną ilość naszych okrętów, która efektywnie walczy podczas bitew kosmicznych,
- technologia komputerowa, która określa inicjatywę w rundzie oraz ilość kart akcji jakie możemy trzymać w ręce.
Rozwój technologii polega na zgromadzeniu odpowiedniej ilości zasobów naukowych. Im wyższy poziom danej technologii tym więcej tych zasobów musimy wydać. Koszt związany z podnoszeniem technologii na wyższy poziom możemy zmniejszyć budując stacje badawcze w anomaliach oraz sprzymierzając się z niektórymi, specjalizującymi się danej dziedzinie nauki pomniejszymi cywilizacjami.
KOSMOS Podczas eksploracji planszy odkryjemy nowe światy, nowe cywilizacje i polecimy tam gdzie nie poleciał jeszcze żaden człowiek/romulanin/klingon/kardasjanin.
Nasze odkrycia oznaczane są specjalnymi żetonami i należą do nich:
- systemy mniej lub bardziej zdatne do kolonizacji (niektóre po wcześniejszym zlikwidowaniu zagrożeń),
- systemy zamieszkane przez pomniejsze cywilizacje,
- anomalie, w których możemy zbudować stacje badawcze, aby przyspieszyć rozwój naszych technologii,
- mgławice, które ograniczają ruch naszych okrętów i sprawiają, że wewnątrz nich nie działają karty akcji,
- katastrofy kosmiczne, które niszczą nasze okręty.
Zajmowanie nowych terytoriów zwiększa zasięg naszych okrętów a ich kolonizowanie zwiększa ilość akcji jakie możemy wykonać podczas rundy. Dodatkowo ilość skolonizowanych systemów i zajętych terytoriów liczy się podczas końcowego podliczania punktów.